black
adj 1 -eusi ~ shoes viatu vyeusi. 2 -chafu your hands are ~ mikono yako michafu. 3 -baya, ovu he's not as ~ as you say si mbaya kama unavyosema today is a ~ day leo ni siku mbaya. be in someone's ~ books chukiwa na fulani. 4 -a giza, -a utusitusi. n 1 (colour) weusi, kiwi. 2 (person) mweusi. 3 in the ~ -wana pesa, -tokuwa na deni. 4 in ~ and white -lioandikwa; (of films and photographs) iso rangi. vt 1 fanya weusi (viatu n.k). 2 (of strikes) susa, kataa kushughulikia. blacken vt 1 fanya weusi. 2 (someone's name) chafua jina, kashifu. blacking n dawa nyeusi ya kupiga viatu. blackish adj -eusi kidogo, -eusi -eusi. blackness n weusi; giza, ubaya. ~ art/magic n uchawi, uramali, ulozi. ~ ball vt piga kura kumkataa mtu asiingie kwenye kikundi/chama. ~ board n ubao (darasani). ~ box n kisanduku cheusi: chombo maalum (agh ndani ya ndege kinachorekodi mambo yote yanayotokea, kinatumika hasa kujua chanzo cha ajali au maafa). B~ Death n tauni (iliyoua maelfu ya watu katika karne ya 14) .~ eye n kuvia, kuvilia. give someone a ~ eye kumviliza mtu. ~eyed adj -enye macho meusi. ~ guard n mwovu, baa, ayari, fasiki. vt tukana, tusi. blackly adj ovu, laghai. ~ head n chunusi. ~-lead n risasi (katika kalamu ya risasi). ~ leg n (of strikes) msaliti: anayeendelea kufanya kazi wakati wenzie wamegoma. vi saliti wafanyakazi. ~ list n orodha ya watu/mashirika/nchi n.k wanaofikiriwa kuwa wabaya au wataadhibiwa he can't get a job because he's on the employers' ~hawezi kupata kazi maana yuko kwenye orodha ya watu wabaya vt weka mtu kwenye orodha hii. ~ mail vt saliti; tisha mtu kwamba utafichua siri/maovu yake ili akupe fedha/upendeleo. n kupata pesa/ upendeleo kwa njia hii. blackmailer n msaliti. ~mark n alama mbaya (shuleni au kazini). ~ market n magendo. ~marketeer n mfanya magendo. ~ Muslims n Waislamu Weusi: kikundi cha watu weusi hasa Marekani ambacho, pamoja na kufuata Uislamu kinataka kujitenga na Wazungu na kuanzisha dola lao peke yao. blackout n 1 giza tupu (kutokana na kuzimika kwa umeme ama kwa sababu ya hitilafu ya umeme ama kwa makusudi wakati wa vita). 2 (plays) kuzimika taa zote jukwaani. 3 kuzirai/kuzimia kwa muda mfupi. 4 (of journalism) kuzima kutangazwa kwa habari fulani. vt,vi fanya giza; ficha kabisa; zimia. ~ power n siasa kali ya kudai haki za watu weusi (hasa Marekani). ~ pepper n pilipili manga. ~ sheep n mtu anayetia aibu (katika familia, kikundi n.k.). blacksmith n mhunzi. ~spot n mahali pa hatari (barabarani panapotokea ajali mara kwa mara).